LOF Rijkevoort

Na zorgvuldig overleg met alle achterbannen, is onderstaande tekst onze uitwerking.

ALGEMENE BESCHOUWINGEN 2019.
LOKALE ONAFHANKELIJKE FRACTIE (LOF).

Voorzitter,
Namens de Lokale Onafhankelijke Fractie (LOF) presenteren wij u de algemene beschouwingen voor de begroting 2019.
De gemeente Boxmeer presenteert wederom een degelijke sluitende begroting 2019 inclusief meerjarenperspectief. Het financieel beleid van de afgelopen 4 jaar heeft geresulteerd in een verlaging van de schuldenlast en een verbetering van het weerstandsvermogen. Dit terwijl de nieuwe gemeentetaken en de daarbij behorende bezuinigingen van het Rijk zwaar op onze financiën drukten. We hebben niet de luxe van Sint Anthonis die nog een keer voor Sinterklaas kan spelen, maar ook niet het chagrijn van Cuijk en Grave die moeten kiezen met welke bezuinigingen ze het gat in de begroting gaan dichten. Daarom zijn wij ook zeer tevreden met het gevoerde sobere financiële beleid en de bijbehorende begroting 2019. Complimenten daarvoor aan bestuur en ambtenaren. Ook complimenten voor de digitale begroting, deze wordt bij de LOF zeer gewaardeerd.
De verkiezingen hebben aangetoond dat dit consistente beleid van de afgelopen jaren wordt gewaardeerd en heeft daarvoor de coalitie van CDA, LOF en VDB/LO beloond. Logisch dat deze coalitie ook voor de komende 4 jaar weer aan zet is, al ging dat niet zonder slag of stoot.
De economie van Nederland draait op volle toeren en toch zien wij een afvlakking of zelfs terugloop als het gaat om de verkoop van bouw- en industriegrond en de realisatie van woningen. Hier zal echt steviger aan de weg getimmerd moeten worden, want men moet oogsten als de zon schijnt.
Naast deze hernieuwde inspanningen liggen er volop uitdagingen in het coalitieakkoord, het recent overeengekomen raadsprogramma en het interbestuurlijk programma van de rijksoverheid.
We moeten blijvend oog houden voor de zwakkeren in onze samenleving en maatwerk aan blijven bieden zodat zij volwaardig mee kunnen blijven doen in onze maatschappij. Met de opening van het zorgloket is er weer een nieuwe stap gezet in het maken van een kwaliteitsslag op dit terrein. Complimenten hiervoor.
2018 is inderdaad het jaar van de waarheid geworden voor de samenwerking in het Land van Cuijk. De individuele gemeenteraden uit het Land van Cuijk hebben hun voorkeur uitgesproken. De colleges van Sint Anthonis, Boxmeer en Cuijk hebben op basis hiervan opdracht gegeven voor een gedegen plan van aanpak voor herindeling in het Land van Cuijk en hoe de kernendemocratie daarin in te passen. In 2019 zullen we zien wie tijdens de uitvoering van het plan van aanpak bij welk station op de rijdende trein zal springen. De LOF is er klaar voor.

Voorzitter,
Vandaag stellen wij de begroting 2019 vast. Hierbij gaat het niet alleen om de financiën voor de komende jaren maar vooral ook om de inhoudelijke keuzes en accenten. Naast de nog altijd aanwezige uitdagingen op het gebied van de zorg, de vergrijzing, de uittocht van talent, de werkgelegenheid en de integratie van nieuwe Nederlanders kunnen we concluderen dat het wensenlijstje voor 2019 en volgende jaren zeer ambitieus is en de financiën beperkt. Belangrijke thema’s hierbij zijn leefbaarheid in al zijn facetten, wonen in alle vormen en maten, duurzaamheid die verder gaat dan alleen de energietransitie, klimaatadaptatie waar al een stevige aanzet aan is gegeven, verkeersveiligheid voor met name fietsers en voetgangers, bestuurlijke vernieuwing waar het raadsprogramma al een vorm van is en de bestuurlijke toekomst van het Land van Cuijk inclusief kernendemocratie. Er zal creativiteit gevraagd worden om alles uit te kunnen voeren en in sommige gevallen zullen er ook keuzes gemaakt moeten worden. De LOF begrijpt dat dat niet altijd even makkelijk zal zijn, maar is bereid om deze keuzes te maken ondanks de teleurstellingen die dit op zal leveren.
Voor de begroting 2019 heeft de LOF weer gekozen voor een uitwerking per programmadeel.

0. Bestuur en ondersteuning.
Nu de keuzes voor samenwerking in het Land van Cuijk zijn uitgesproken door de individuele gemeenteraden en er een stevige opdracht is uitgezet door de colleges van Sint Anthonis, Boxmeer en Cuijk voor een gedegen plan van aanpak voor herindeling in het Land van Cuijk, inclusief kernendemocratie, komt de vorming van een gemeente Land van Cuijk in 2019 in een beslissende fase. Hoe beter de aanpak des te sneller zullen ook Grave en Mill en Sint Hubert aanhaken.
Deze raadsperiode is dan ook de laatste periode van de gemeenteraad Boxmeer. Daarna volgt de verkiezing en beëdiging van de gemeenteraad van het Land van Cuijk. 2019 wordt voor realisatie hiervan een belangrijk ijkpunt.
Omdat er steeds meer gemeenschappelijke regelingen ontstaan, is het van belang om meer grip te krijgen op deze regelingen. Onze commentaren op de diverse voorstellen en begrotingen van deze regelingen worden nu min of meer ter kennisgeving aangenomen. Vorig jaar hebben wij het college gevraagd om met een voorstel te komen hoe we onze slagkracht kunnen vergroten door samenwerking met andere deelnemers. Hoe staat het hiermee?
De bestuurlijke vernieuwing, die al in de vorige raadsperiode is ingezet met o.a. de vorming van een jeugdraad en de bijeenkomsten van alle 60 plussers over de toekomst van wonen en zorg, is een van de thema’s waaraan in deze raadsperiode hard zal worden gewerkt. Het pas overeengekomen raadsprogramma is hier al een voorbeeld van. Wij zijn benieuwd naar de verdere voorstellen van het college en de aanpak in de praktijk.

1. Veiligheid.
Veiligheid is een belangrijk onderwerp. Inwoners willen graag een veilig gevoel hebben in de straat, de buurt en het dorp waar ze wonen. We moeten druk uit blijven oefenen om voldoende politie in de regio en Bomeer te houden. Daarom juichen wij het initiatief van het college toe om ruimte in het gemeentehuis te creëren voor overleg met bestuur en andere toezichthouders. De georganiseerde misdaad lijkt zijn werkterrein naar het buitengebied te hebben verlegd. Op drugslabs en drugsafval met alle gevaren van dien zitten we niet te wachten. Hier moeten we kort op blijven zitten.
Het werken in Boxmeer met straatcoaches is nu structureel opgenomen in de begroting en daar zijn we zeer over te spreken. Hierdoor houden we de overlast door jongeren onder controle.

2. Openbare Werken.
Vorig jaar hebben we al aangegeven dat Boxmeer hoog scoort bij het aantal ongelukken waarbij mensen opgenomen moeten worden in het ziekenhuis. Daarbij komt dat ondanks de constante aandacht voor veilige
fietsroutes ook het aantal ongevallen met fietsers hoger dan gemiddeld is. Duizenden scholieren maken gebruik van veilige fietspaden maar op rotondes en oversteekplaatsen is er gewoon te weinig ruimte voor zowel fietsers als auto’s. Naar aanleiding van onze vragen heeft het college dit inderdaad goed opgepakt. Verkeersveiligheid is goed op de agenda gezet en is ook een thema in het raadsprogramma. Bij de uitwerking zal blijken of hier voldoende budget voor is uitgetrokken.

3. Economische en ruimtelijke ontwikkeling.
We zien dat de bestaande bedrijven weer volop investeren en er is een toenemende vraag naar personeel. Boxmeer moet hier op inspelen door deze groei te faciliteren. Het versterken van het vestigingsklimaat en het creëren van nieuwe banen heeft topprioriteit. De braindrain in het Land van Cuijk moet worden gekeerd.
Maar het aantal nieuwvestigingen zien we dit jaar afvlakken terwijl het aantal bedrijfsvestigingen in Boxmeer nog steeds onder het landelijke gemiddelde ligt. Ondanks onze hoogwaardige werkgelegenheid in de techniek en de zorg, de uitstekende infrastructuur, de aanwezigheid van een hoogwaardig bedrijvenpark Sterckwijck en Health Campus en het Ruhrgebied als achterland weet onze business developer niet te scoren. Ook Agrifood Capital als ambassadeur voor onze unieke mogelijkheden scoort nauwelijks in het Land van Cuijk om onze werkgelegenheid op peil te houden en het gebrek aan nieuwvestigingen te keren. Wij adviseren het college om het rendement van de business developer eens grondig te evalueren. Ook Agrifood Capital zal kritisch geëvalueerd moeten worden voor weer steun wordt gegeven voor een nieuwe periode. Bent u het met de LOF eens dat het rendement achter blijft bij de verwachtingen?
Het terrein waarop het voormalige AC restaurant stond evenals het terrein van Overvecht staan te koop. Alleen de locatie van Thermo is weer in gebruik genomen. Wat gaat het college hier aan doen om verdere verloedering tegen te gaan?
De LOF constateert dat de toegenomen bedrijvigheid op de woningmarkt stagneert. Ondanks dat op veel plaatsen wordt gebouwd zien we het aantal opgeleverde woningen afvlakken. We moeten hier meer werk van maken door niet alleen de eigen ontwikkelingen en die van de woningcorporaties te versnellen maar ook projectontwikkelaars te faciliteren en uit te dagen. Wij dienen hierover een motie in. Daarnaast moeten wij ons in blijven zetten voor het bouwen van betaalbare
(sociale) huur- en koopwoningen vooral ook in de kleine kernen om jongeren en ouderen woonmogelijkheden te geven in eigen omgeving. Ook hierover dienen wij een motie in. Het woonzorgaanbod moet worden geoptimaliseerd en de woningvoorraad gemoderniseerd met het accent op levensloopbestendige woningen. Wij constateren een toenemende vraag naar alternatieve woonvormen zoals hofjes, carrés en zorgcoöperaties. Wanneer wordt hier nu eens echt werk van gemaakt. Ook is er vraag naar kleinschalige, snel realiseerbare, tijdelijke huisvesting voor eenpersoonshuishoudens zowel voor jongeren als senioren. Zijn hier al vorderingen gemaakt?
Het bouwen van CPO woningen is bijzonder succesvol gebleken in diverse kernen. Waar CPO woningen zijn verrezen had dit een aanzuigende werking voor diverse woningbouwactiviteiten waardoor woningbouwlocaties snel vol liepen. De loop zit er dan goed in, wat in diverse kernen goed zichtbaar was. Echter daarmee houdt het niet op. Neem nu Beugen, na twee jaar zoeken is hier nog steeds geen nieuwe bouwlocatie aangewezen, terwijl de vraag hiernaar nog steeds aanwezig is. De LOF dient hiervoor voor de derde maal een motie in, maar begint zijn geduld wel langzamerhand te verliezen. Ook in Oeffelt is deze situatie van een gebrek aan bouwgrond ontstaan. Zo zijn er dus meerdere kernen waar dit speelt. Is het misschien een idee om voor alle kernen een inventarisatie te maken waar binnen het stedelijk gebied, door de provincie aangewezen, bouwmogelijkheden gecreëerd kunnen worden? Zijn die er niet, dan locaties zoeken in de stedelijke zoekgebieden. Voor Rijkevoort zou door de aankoop van een stuk grond de verkaveling van het bestemmingsplan fase 2 beter uitgevoerd kunnen worden. De aankoop is geschied maar de voortgang ligt stil. Dus ook hier nog steeds geen nieuwe bouwlocaties. Wat is hier aan de hand?
Wij vragen het college om flexibiliteit vooral in het buitengebied om economische impulsen mogelijk te maken waarbij de gemeente wel de regie houdt bij ruimtelijke ingrepen. Om slagvaardiger te zijn bij nieuwe ontwikkelingen heeft het onze voorkeur om de bestemmingsplannen daarop flexibeler in te richten zodat geen langdurende procedures vereist zijn.
Op het gebied van recreatie en toerisme wordt al flink geïnvesteerd. De Unesco Biosphere status voor de Maasheggen is inmiddels verleend en vormt samen met het Oorlogsmuseum en het Zoopark een belangrijke recreatieve pijler. Een belangrijke impuls in het Maasheggengebied werd ons voorgespiegeld met de plannen voor de vervallen betoncentrale. Daarna is de grote stilte ingetreden en gaat de verloedering als maar verder. Het afmeren en opslaan van casco’s draagt niet bij aan het
unieke beeld van de Maasheggen. Wanneer mogen we hier voortgang verwachten of is het plan nu van de baan? En hoe zit het met de illegale bewoning? Ten behoeve van de veiligheid is dit toch niet langer vol te houden. Handhaven is hier gewenst.
Het koploper project bij Oeffelt lijkt zich voortvarend te ontwikkelen, waardoor de door ons gewenste ontwikkeling in het Maasheggen gebied zijn beslag kan krijgen mede gefinancierd door het Rijk. Hoe staat het met de financiering en wat is de planning?

4. Financiën.
Ondanks de financieel gezonde positie van de gemeente Boxmeer met een sluitende begroting 2019 en een sluitend meerjarenperspectief blijft de LOF voorzichtig vanwege de hoge schuldenlast. Deze loopt maar langzaam terug door het gevoerde voorzichtige financiële beleid. Verkoop van bouwgrond is de remedie om de schuldenlast te verminderen, maar deze vlakt juist af en dat baart ons zorgen. Wat gaat het college hieraan doen? Daarom blijft het investeringsprogramma sober om de schuldenlast niet verder op te laten lopen. Wat zou er gebeuren als we dit niet doen? Een amendement voor het gedeeltelijk niet autoriseren van een aantal posten in het investeringsschema wordt ingediend.

5. Leefbaarheid.
Door de vergrijzing en ontgroening in het Land van Cuijk staan de sociale dorpsnetwerken onder druk. Daarom is het in stand houden van duurzame multifunctionele accommodaties een belangrijke randvoorwaarde voor het behoud van de sociale cohesie. Met de realisatie van het MFA in Vortum Mullem en het Hoogkoor in Boxmeer is dit goed op orde. Hiermee zijn alle verenigingen op dit moment maximaal gefaciliteerd. Echter nieuwe uitdagingen dienen zich weer aan zoals de problematiek van de asbestdaken bij o.a. sportaccommodaties. Hoe kan de gemeente hierin faciliteren?
Deelname aan het verenigingsleven is en blijft belangrijk. Daarom vindt de LOF dat er niet bezuinigd mag worden op de subsidie voor verenigingen omdat het al moeilijk genoeg is om in alle kernen de verenigingen overeind te houden, want de kosten voor de verenigingen blijven stijgen en het aantal vrijwilligers komt steeds verder onder druk te staan. In deze participatiemaatschappij is het van levensbelang om
blijvend oog te houden voor onze vrijwilligers en dienen de vrijwilligerssteunpunten versterkt te worden. Leefbaarheid is dan ook een van de thema’s van het raadsprogramma.

6. Sociale zaken en werkgelegenheid.
Wij zijn zeer tevreden over hoe er gewerkt wordt in het sociale domein. Onze complimenten voor allen die daar aan bij hebben gedragen. De opening van het zorgloket is een volgende stap in de kwaliteitsslag die hier nu gemaakt wordt. Natuurlijk zijn er altijd individuele gevallen die niet tevreden zijn met de geboden hulp, maar de Boxmeerse aanpak werkt. Het bieden van maatwerk is hier verantwoordelijk voor. Zoals al meermaals aangegeven baart vooral de jeugdzorg ons grote zorgen. We moeten vaststellen dat steeds meer jongeren hulp nodig hebben en dat de aard van de hulpverlening steeds gespecialiseerder en duurder wordt. Hoe denkt het college deze problematiek op te lossen?
Burgerinitiatieven op het gebied van de zorg moeten optimaal ondersteund en gefaciliteerd worden zodat we onze gemeenschappen blijven stimuleren om zelf met oplossingen te komen. Zelfredzaamheid, vrijwilligerswerk, burenhulp en participatie zijn hierbij de kernbegrippen. Bij de uitwerking van de kernendemocratie, die ook in het raadsprogramma is opgenomen, zullen deze initiatieven moeten worden ingebed.
De kwartaalrapportages op deze kerntaak van ons gemeentelijke beleid worden zeer gewaardeerd en moeten volgens de LOF worden gecontinueerd totdat het gewenste niveau is bereikt.

7. Duurzaamheid en klimaatadaptatie.
De gemeente Boxmeer werkt aan een duurzame leefomgeving, energieneutraal en op termijn klimaatbestendig. In dit kader zijn op een aantal gemeentelijke gebouwen waaronder het gemeentehuis zonnepanelen aangebracht. Door de LOF wordt al een aantal jaren gevraagd om dit niet te beperken tot slechts een aantal accommodaties maar om dit verder uit te breiden naar alle gemeentelijke accommodaties. Waarom is hier geen actie op ondernomen?
Uiterlijk 2024 moeten alle asbestdaken vervangen zijn. Ook in Boxmeer zullen hierdoor nog veel oude gebouwen en stallen gesaneerd moeten worden. In combinatie met het aanbrengen van zonnepanelen zou dit
een win-win situatie kunnen opleveren. Hier ligt een mooie uitdaging om partijen bij elkaar te brengen om extra m2 zonnepanelen te realiseren.
Maar duurzaamheid is veel meer dan alleen energieneutraal waar nu in grote mate de nadruk op wordt gelegd. Onze levensstijl zal moeten worden aangepast en de circulaire maatschappij in al zijn facetten moet worden nagestreefd. Duurzaamheid is opgenomen in het raadsprogramma en behoeft verdere uitwerking door het college. Wij zijn benieuwd welke voorstellen worden geformuleerd en hoe het beleid vorm krijgt.
Door de LOF is al meerdere malen gevraagd om onverwijld op de hoogte te worden gebracht van nieuwe overeenkomsten en tarieven die door de Bestuurscommissie Afvalinzameling Land van Cuijk worden afgesloten en de consequenties daarvan. Dat dit niet op de juiste manier plaats vindt heeft al vaker tot onzekerheid en discussie geleid, zoals bij het ophalen van oud papier. Nu zijn er weer besluiten genomen zoals het niet meer kosteloos storten van groenafval, waar de LOF grote moeite mee heeft. Wanneer realiseert de bestuurscommissie dat dit zo niet meer kan. Binnenkort hebben we hier een werkbijeenkomst over. Vooruitlopend daarop willen we nu een motie indienen.
Naar aanleiding van de wateroverlast in Boxmeer en Beugen in de zomer van 2016 door overbelaste watersystemen als gevolg van bovenmatige regenval, heeft de gemeente Boxmeer het waterplan voor de kernen Beugen en Boxmeer uitgewerkt en in uitvoering genomen. We liepen toen voor op de rest van Nederland. Nu hebben wij de indruk dat de aanpak van de overige kernen stagneert. Hoe komt dit?
Wat wij bovendien node missen in het waterplan is een aanpak voor het buitengebied. Om ook in het buitengebied beter voorbereid te zijn op hevige neerslag als gevolg van klimaatverandering zijn ook hier maatregelen noodzakelijk. De betrokken verantwoordelijke overheden, gemeente Boxmeer en waterschap Aa en Maas, hebben in 2016 getracht om de wateroverlast op te lossen. De LOF vraagt zich af of plaatselijk wel de juiste maatregelen zijn getroffen. Vooral in Beugen is het water wel heel lang blijven staan. Met alle gevolgen van dien voor de op het veld staande gewassen. Vorig jaar is in een motie een plan van aanpak voor het hele buitengebied gevraagd. Wat is nu de stand van zaken? Zijn er ondertussen al afspraken gemaakt tussen de verschillende belanghebbenden over de aanpak van wateroverlast en onderhoud van voorzieningen? Wateroverlast is niet altijd te voorkomen maar de overlast moet wel zo veel mogelijk worden beperkt.

8. Vergunningen, toezicht en handhaving.
In de afgelopen jaren is er veelvuldig melding gemaakt van tekortschietend toezicht en handhaving. Als gevolg daarvan zijn er al maatregelen genomen om toezicht en handhaving te versterken door het inzetten van meer mankracht. Toezicht en handhaving is ook een thema in het recent overeengekomen raadsprogramma. Wij zijn dan ook benieuwd naar de verdere uitwerking.

Voorzitter,
Hiermee zijn we aan het eind gekomen van de algemene beschouwingen van de Lokale Onafhankelijke Fractie. Wij hebben aangegeven voor welke uitdagingen we staan in 2019. Niet alleen de eerste stappen naar de nieuwe fusiegemeente Land van Cuijk met daaraan gekoppeld de kernendemocratie, het op orde houden van onze financiële positie, de verdere invoering van de participatiemaatschappij maar ook de thema’s van het coalitieakkoord, het raadsprogramma en het interbestuurlijk programma. Wij zijn er van overtuigd dat de gemeente Boxmeer hier een succes van zal maken. Ook de LOF zal hier zijn steentje aan bijdragen.